Fikcija i istina u Andrićevoj pripovetki „Pismo iz 1920. godine”
DOI:
https://doi.org/10.18485/analiff.2025.37.1.11Кључне речи:
književna istina, fikcionalnost, Ivo Andrić, referencijalnost, modeli književne istineСажетак
U radu se istražuje odnos fikcije i istine u Andrićevoj pripovetki „Pismo iz 1920. godine”. Analiza uključuje pet teorijskih modela književne istine: mimetički, epistemološki, etički, model autentičnosti i figurativni model. U okviru mimetičkog modela, pokazuje se kako referencijalnost Andrićevog teksta funkcioniše u odnosu na istinu stvarnosti. Mogućnost sticanja znanja putem fikcije proverava se kroz epistemološki model, dok se u okviru etičkog modela razmatraju moralne implikacije dominantnog iskaza pripovetke: „Bosna je zemlja mržnje”. U fokusu modela autentičnosti jeste procena iskrenosti junaka pripovetke i pripovedačevog govora u odnosu na poetičke i ideološke tendencije Andrićeve proze. Figurativni model analizira simboličke i metaforičke potencijale tekstualnih iskaza, dovodeći u vezu Andrićev pesimizam sa širim, modernističkim tendencijama. Posebna pažnja posvećena je rekonstrukciji kulturne stvarnosti Andrićeve pripovetke u preseku istorije i književnosti. U radu se razmatraju i različite interpretativne strategije i njihove ideološke implikacije, uključujući sporove u tumačenju Andrića u okviru srpske i bošnjačke interpretativne zajednice. Cilj rada je da se pokaže kako društvena stvarnost preoblikuje fikciju i načine formiranja književne istine. Rezultati sprovedene analize ukazuju na složenost pojma istine u književnosti, u kojoj se različiti modeli istine prepliću, čineći poroznim granice između realnog i imaginarnog. Ovakav pristup pruža uvid i u šire pitanje književne istine i njenu ulogu u oblikovanju kulturnih i ideoloških narativa.
Downloads
Објављено
Како цитирати
Bрој часописа
Секција
Лиценца
Овај рад је под Creative Commons Aуторство-Дели под истим условима 4.0 Интернационална лиценца.
Authors who publish with this journal agree to the following terms:
- Authors are confirming that they are the authors of the submitting article, which will be published (print and online) in the journal Anali filološkog fakulteta by the Faculty of Philology, University of Belgrade (Faculty of Philology, Studentski trg 3, 11000 Belgrade, Serbia). Author’s name will be evident in the printed article in the journal. All decisions regarding layout and distribution of the work are in hands of the publisher.
- Authors guarantee that the work is their own original creation and does not infringe any statutory or common-law copyright or any proprietary right of any third party. In case of claims by third parties, authors commit their self to defend the interests of the publisher, and shall cover any potential costs.
- Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal.
- Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g., post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgement of its initial publication in this journal.
- Authors are permitted and encouraged to post their work online (e.g., in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work.
